İyi bir özgeçmiş yazmak konusunda çeşitli görüş ve uygulamalar varsa da, bir üniversite öğrencisinin ya da mezununun işe başvururken hazırlaması gereken özgeçmiş, ana hatlarıyla, aşağıdaki gibi olmalıdır. Bilgisayar 1,5 satır aralığına göre ayarlanmalı, yazı tipi Times New Roman olmalıdır. Genelde 11 puntoyla yazılır ama kimi bölümleri 9 ve 12 puntoyla yazmak gerekecektir. Bu bölümleri açıklayacağım.
Sayfa Düzeni
Özgeçmiş yazıldığında bir sayfayı aşmamalıdır. Okuyanın kolay okuyabileceği, fazla zamanını ayırmayacağı biçim ve kısalıkta düzenlenmelidir. Olabildiğince kısaltmalarla ve kısaltma yapma kurallarına uyarak yazmak gerekir. Aksi takdirde, yapılan kısaltmalar yanlış anlaşılabilir. Word’de yazarken sayfa düzeni hazırdır ancak siz, yazıyı sayfanın tamamına yayıp göze hoş gelecek bir görünüm sağlayabilir, gerekirse, üst bölümde birkaç satır fazla boşluk bırakabilirsiniz. Ancak, özgeçmiş yazıldıktan sonra da sayfanın altında fazla boşluk kalmamalıdır.
İletişim Bilgileri
Adınız ve soyadınızı 12 ya da 14 puntoyla, tamamı büyük harflerle ya da baş harfleri büyük olacak şekilde, sayfanın ortasına kalın (bold) yazınız. Kırmızı ya da mavi renklerle yazmak doğru olmaz. Eğik (italik) harfler kullanılmaz. Bundan sonra iki satır atlayıp; sırasıyla sabit telefon, cep telefonu, faks (belgeç) numaralarını alt alta birer sırada, sayfaya göre ortalanmış olarak ve 9 puntoyla, yine kalın yazınız. Telefon numaralarının kodlarını yazınca, diye belirtmeye gerek kalmayacaktır.
Adresinizi de sayfaya göre ortalayarak, yine 9 punto kalın olarak şu sıralamayla yazınız: Mahalle(Mah.), Cadde(Cad.), Sokak(Sok.), No, kat, daire, (gerekirse semt adı) posta kodu(5 rakamlı), ilçe, il. Bu bölümün alt satırına son olarak email (e-posta) adresinizi, yine 9 puntoyla ve ortalanmış olarak yazınız.
Fotoğraf
Bu bölümün sağ tarafında vesikalık bir fotoğrafınıza yer vermeniz uygun olur. Vesikalık fotoğrafların son altı ay içinde çekilmiş olması resmi makamlarca gözetilir. Gene iki hatta üç satır boş bıraktıktan sonra yeni bölümü 11 puntoyla yazmalısınız. Sadece soldaki başlıklar kalın ve yeri geldiğinde alt alta yazılmalı. Başlıklardan sonra kullanılacak iki nokta üst üste(:) imi hep alt alta gelmeli. Bunu sağlamak için, soldaki başlıklardan en uzun olanını esas almak gerekecektir. Bilindiği gibi, noktalama imlerinden sonra sadece bir boşluk bırakılır. Birden fazla boşluk bırakmak ya da hiç bırakmamak yanlış olur.
Sıralama
Soldaki başlıklar şu sıralamayla yer almalı: Öğrenim Durumu, Yayınlar, Kurslar, İş Deneyimi, Bilgisayar (Becerileri), Yabancı Dil, İlgi Alanları, Başvurulacak Kişiler, Kişisel Bilgiler. Bunların karşılarında açıklamalar yer almalı ve bunlar olabildiğince tümce kurmadan, kısaltmalarla yazılmalıdır. Başlıkların karşısında yer alacak açıklamalar kalın (bold) yazılmaz.
Öğrenim Durumu
Öğrenim durumu, şimdiki zamandan geriye giderek açıklanmalı. (YTÜ Eğt. Fak. BÖTE 1. sınıf öğr. Aralık 2008 gibi…) Alt satıra geçerek lise ve ilköğretim yıllarındaki okul adları ve yılları yerleşim yerlerinin adlarıyla birlikte açıklanmalıdır. Çünkü okul adları çok kez aynı olabiliyor. Özgeçmişinizi okuyacak kişiye kolaylık sağlayacak açıklıkta ve kısalıkta yazmalısınız. Başlıklar arasında gerekirse bir satır fazla boşluk bırakabilirsiniz.
Yayınlar
Yayınlar başlığının karşısına, yayımlanmış yazılarınızı ad, yayın tarihi ve dergi ya da gazete adı belirterek açıklamalısınız. Bunlar bilimsel makale, inceleme, öykü, şiir, deneme… olabilir. Bir başlığın karşısına yazılacak açıklamanız yoksa, o başlık da özgeçmişinizde yer almayacaktır.
Kurslar
Kurslar bölümünde, üniversite hazırlık kursları dışında katıldığınız tüm bilgi, beceri, sanat, spor ve meslek kurslarını, katılım tarihi ve kurum adı vererek yazmalısınız.
İş Deneyimi
İş deneyimi için, yaptığınız ya da yapmakta olduğunuz staj dahil, en kısa süreli bir işi bile, kurum ve tarih belirterek yazabilirsiniz. Bilgisayar becerilerinden hangilerine sahipseniz, adlarını sırayla yazınız.
Yabancı Dil
Yabancı dil başlığının karşısına okuma, anlama, yazma, konuşma başlıklarını küçük harflerle yazdıktan sonra alt sıraya önce en iyi bildiğiniz yabancı dilin adını, bunu karşısına ve üst satırdaki becerilerin altına ise, mükemmel, çok iyi, iyi, orta, yetersiz nitelemelerini yazarak, o yabancı dildeki durumunuzu kendiniz değerlendiriniz. Bu dil(ler) konusunda katıldığınız bir sınav ve sınav sonuç belgesi varsa, onu da alt satıra sınav türü, tarihi ve aldığınız puan ile açıklamalısınız.
İlgi Alanları
İlgi alanları (hobi) bölümüne, kendi mesleğiniz ya da alanınız dışında, toplumsal yaşamda yapmaktan hoşlandığınız sanat, spor, eğlence gibi etkinlikleri belirtiniz. Bu alanlarda geçmişte elde ettiğiniz bir başarı varsa, kurum, dernek, kulüp adı ve tarihiyle belirtiniz.
Referans
Başvurulacak kişiler (referans) bölümünde, daha önce olurunu aldığınız ve sizi iyi tanıyan, sizin hakkınızda başvurduğunuz kuruma olumlu tavsiyelerde bulunabilecek kişilerin adı, soyadı, çalıştığı kurum, kurumdaki görevi, unvanı ve telefon numarasını yazmalısınız.
Kişisel Bilgiler
Kişisel bilgiler başlığının karşısında sırasıyla ve alt alta şunlar olacaktır:
- Doğum Yeri/Tarihi: (Nüfus kâğıdındaki bilgiler) Bakırköy/İstanbul 08.09.1948 gibi…)
- Cinsiyeti: K ya da E
- Askerlik Durumu: Tecilli (Yaptı, muaf, muvazzaf…)
- Sürücü Belgesi : Yok ya da (B sınıfı…Veriliş tarihi)
- Kan Grubu : AB Rh(+) gibi…
- Uyruğu : Türkiye Cumhuriyeti (açılımıyla)
Buradaki ara başlıklar Kişisel Bilgiler başlığının altına değil, karşısına yazılmalıdır. Açıklamaları da yukarıda görüldüğü gibi ara başlıkların karşısında olmalı.
Akademisyenlerin özgeçmişlerinde biçimsel düzen olarak, burada verilenden farklılıklar olabilir.
YTÜ Türk Dili Öğretim Görevlisi
Beyazıt Kahraman